Początek roku to zwykle czas robienia przeróżnych postanowień. Zwykle są to postanowienia osobiste, które dotyczą naszego zdrowia, odżywiania, aktywności czy innych obszarów naszego życia. A może warto podjąć postanowienie, które miałoby wpływ nie tylko na Twoje życie, ale i na otoczenie? Może wraz z nowym, dopiero co rozpoczętym rokiem, warto zainteresować się ideą zero waste i choć trochę włączyć ją do swojego życia?
Zero waste – od czego się zaczęło?
Termin zero waste został po raz pierwszy użyty w USA w latach 70., kiedy to chemik dr Paul Palmer nazwał tak swoją firmę, a potem założył instytut o podobnej nazwie. Jego celem było głoszenie i propagowanie idei zero odpadów oraz dążenie do maksymalnego wykorzystania ich po wiele razy. Był on pionierem idei i w tamtych czasach jego idea nie zyskała szerszego rozgłosu. Zero waste to styl życia zgodnie z którym ludzie starają się tworzyć jak najmniej odpadów, a przez to nie zanieczyszczać środowiska. „To cel etyczny, ekonomiczny i wizjonerski, który pomaga ludziom naśladować zrównoważone naturalne cykle, w których wszystkie odrzucane materiały mają stać się zasobami”(Pal Martensson: Definicja zero waste, według ZWIA. 2014-03-09).
Dopiero blisko 30 lat później wzbudziła szersze zainteresowanie w Australii, gdzie amerykański naukowiec dr Daniel Knapp przeprowadził pierwszą serię rozmów z rządem, przedsiębiorcami i zwyczajnymi ludźmi, uświadamiając im narastający problem śmieci, dyskutując jak można zmaksymalizować odzyskiwanie materiałów i zminimalizować ich marnowanie poprzez ponowne wykorzystanie. Nadal jednak nie przerodziło się to w większy ruch czy modę. Musiało minąć kilka kolejnych lat, by idea ta doczekała się spisania i ustanowienia zasad. W 2003 r. w Walii sformułowano zasady w ramach Zero Waste International Alliance. Obecnie ruch zero waste zatacza coraz szersze kręgi, a w niektórych środowiskach stosowanie jego zasad traktowane jest jako oczywistość. Staje się standardem życia na całym świecie.
Zero waste – co to znaczy?
Zero waste to idea polegająca na maksymalnym ograniczaniu produkcji śmieci w myśl zasady 5R:
- odmawiaj (refuse),
- ograniczaj (reduce),
- wykorzystaj ponownie (reuse),
- recyklinguj (recycle),
- kompostuj (rot).
W praktyce oznacza to, że osoby stosujące się do zasad zero waste zwracają baczną uwagę na to, co kupują, jak to jest zapakowane, wykorzystują własne opakowania (wielorazowe siatki, torebki, pojemniki) czy opakowanie można wykorzystać ponownie itd. itp. Celem takiego działania jest ochrona środowiska naturalnego nie tylko poprzez ograniczenie produkcji śmieci, które nie są biodegradowalne np. plastiku, ale również ograniczenie ich produkcji, która również jest nieobojętna dla środowiska naturalnego. Tym różni się ta idea od recycklingu, którego celem jest jak najlepsze ponowne wykorzystanie odpadów. W zero waste dąży się do tego, by ograniczyć ich powstawanie, a dopiero potem, to co już zostało wyprodukowane, przetwarza się ponownie.
Jak wdrożyć zasady zero waste do swojego życia?
Idea zero waste jest bardzo bliska idei minimalizmu, którą prezentuję na moim blogu. Bez trudu można powiedzieć, że skupienie się na byciu, a nie na posiadaniu, jest wyrazem idei zero waste, bo ograniczając konsumpcję ograniczam również produkcję śmieci. Jest jednak jeszcze wiele innych momentów w życiu, w których można w bardzo prosty sposób tę ideę wprowadzić w życie. Nie jest to wcale trudne, o czym przekonasz się, gdy przeczytasz poniższe punkty. Podpowiadam w nich, co możesz zrobić, by ograniczyć produkcję śmieci w swoim otoczeniu.
- bierz własną torbę na zakupy,
- zrezygnuj z pakowania warzyw i owoców do worków foliowych – możesz kupić je bez woreczka lub noś swoje cienkie woreczki z tkaniny i do nich pakuj swoje zakupy,
- zrezygnuj ze słomek do napojów,
- wybieraj warzywa i owoce na wagę zamiast tych pakowanych na tackach czy w pojemnikach,
- wykorzystuj ponownie opakowania prezentowe,
- nie wyrzucaj pustych kartonów – mogą się przydać do przechowywania zastępując plastikowe pojemniki,
- zamień woreczki śniadaniowe na papierowe torebki śniadaniowe albo noś śniadanie w pojemniku wielokrotnego użytku,
- przestań kupować wodę butelkowaną, a zamień ją na wodę z kranu (jeśli nadaje się do picia w Twoim mieście) nalewaną do bidonu,
- nie kupuj kawy na wynos w kubeczkach jednorazowych – weź ze sobą własny kubek termiczny i poproś o nalanie kawy do niego,
- kupuj rozsądnie zarówno żywność, jak i ubrania czy drobiazgi do domu- nie kupuj na zapas (bo może się przyda), staraj się wybierać dobrą jakość,
- naprawiaj ubrania, buty, ale i sprzęt domowy,
- staraj się nadawać rzeczom „drugie życie” dokonując przeróbek czy oddając innym- staraj się wyrzucać jak najmniej,
- wybieraj ubrania, produkty codziennego użytku wykonane z naturalnych materiałów czy pochodzących z recyklingu, biodegradowalnych
To oczywiście tylko kilka podstawowych kroków pozwalających na wdrożenie idei zero waste do swojego codziennego życia. Sama przyznasz jednak, że nie wymagają one ani wiele wysiłku ani rezygnacji ze szczególnych wygód i większość z nich szybko i prosto możesz stosować od dziś. Wiem, że może Ci się wydawać, że rezygnacja z jednej rurki do napoju to niewiele, gdy świat boryka się z prawdziwym nawałem śmieci. Wierzę jednak, że zaczynając od tak prostych rzeczy możesz zarażać tą ideą inne osoby, co w efekcie doprowadzi do szerokiego zwrócenia uwagi na problem śmieci. To kropla, która drąży skałę, a nawet największe dokonania ludzkości zaczynały się od pierwszego małego kroku. Zrób zatem ten pierwszy w kierunku lepszego świata i zacznij wdrażać ideę zero waste do swojego życia.